Raport „O tym się mówi”: październik zdominowany przez cykl publikacji Wirtualnej Polski

Tekst zatytułowany „Państwo straciło strategiczną dla CPK działkę. Zgodzili się na to politycy” autorstwa Szymona Jadczaka z Wirtualnej Polski, zapoczątkował lawinę komentarzy i wywołał prawdziwe trzęsienie ziemi w polskiej polityce. W cyklu artykułów dziennikarz opisał sprawę sprzedaży strategicznej działki pod planowany Centralny Port Komunikacyjny, należącej do KOWR. Mimo wyraźnego sprzeciwu władz CPK, które ostrzegały, że teren jest kluczowy dla budowy infrastruktury kolejowej prowadzącej do lotniska, Ministerstwo Rolnictwa – kierowane wówczas przez Roberta Telusa z PiS – wydało zgodę na jej zbycie. Samą transakcję przeprowadził KOWR, a nabywcą został wiceprezes firmy Dawtona. Decyzja podjęta tuż przed zmianą rządu doprowadziła do śledztwa prokuratorskiego oraz do zawieszenia polityków PiS, związanych z nadzorowaniem KOWR-u i resortem rolnictwa. Cykl opisuje kulisy decyzji, jej polityczne tło oraz skutki dla projektu CPK, a jego finałem jest odzyskanie działki na rzecz Skarbu Państwa. O sprawie pisały niemal wszystkie opiniotwórcze media, co przełożyło się na powstanie 2182 materiałów dziennikarskich odwołujących się do ustaleń Szymona Jadczaka, a ich łączny zasięg eksperci z Instytutu Monitorowania Mediów oszacowali na 129,5 mln kontaktów z przekazem. 

Temat inwigilacji Pegasusem za rządów PiS powrócił za sprawą kolejnego w zestawieniu artykułu autorstwa Jacka Harłukowicza. Chodzi o tekst z Onetu „Córka Donalda Tuska ze statusem pokrzywdzonej. Chodzi o Pegasusa”. Jak ustalił dziennikarz, Katarzyna Tusk-Cudna, córka premiera Donalda Tuska, otrzymała status osoby pokrzywdzonej w śledztwie dotyczącym nielegalnego użycia oprogramowania Pegasus przez poprzednie władze. Prokuratura bada, czy podsłuchiwanie rozmów Romana Giertycha – adwokata współpracującego z rodziną Tuska – służyło celom politycznym. Zgromadzone dane miały być kopiowane i wykorzystywane wbrew prawu. Informacje Harłukowicza cytowano w innych mediach 500 razy, co przełożyło się na zasięg wynoszący 31,5 mln kontaktów.  

Trzecie miejsce w październiku przypadło Marcinowi Rybakowi i Piotrowi Żytnickiemu z „Gazety Wyborczej” za artykuł „Rosyjski wywiad ukrył materiały wybuchowe na cmentarzu. Podejrzane puszki wjechały do Polski”. Według jego autorów rosyjski wywiad wojskowy GRU planował akty terroru na terenie Polski, Litwy i Niemiec. Jego agenci mieli do tego użyć dronów i materiałów wybuchowych ukrytych w puszkach po kukurydzy. Materiały te zostały przemycone i ukryte, a ich odbiór przez kuriera był częścią szerszych rosyjskich działań sabotażowych. O kulisach tej akcji powstało 208 materiałów odwołujących się do ustaleń dziennikarzy „Gazety Wyborczej” o łącznym zasięgu 17,2 mln.

 Podejrzane transakcje i obrót ziemią to również temat czwartego najbardziej zasięgowego materiału dziennikarskiego w październiku. Według Mariusza Gierszewskiego z Radia ZET Daniel Obajtek podarował swojemu synowi osiem działek, z czego cztery znajdują się w gminie Choczewo – planowanej lokalizacji pierwszej w Polsce elektrowni atomowej. KOWR, który miał prawo pierwokupu tych nieruchomości, nie skorzystał z niego, a proces decyzyjny rzekomo nie przebiegał zgodnie z procedurami, co budziło pytania. Były prezes Orlenu twierdzi, że zakup ziemi był legalny i nie miał związku z inwestycją jądrową. Na ustalenia Gierszewskiego zawarte w tekście „Osiem działek Obajtka i planowana elektrownia atomowa. KOWR nie protestował” opublikowanym na Radiozet.pl powoływano się w innych mediach 135 razy. Zasięg tych materiałów został oszacowany na 12,4 mln kontaktów z przekazem. 

Na piątym miejscu w październikowym raporcie „O tym się mówi” znalazł się artykuł „Bójki, wyzwiska, pijackie ekscesy. Dlaczego w restauracji sejmowej jest ich coraz więcej?” z „Rzeczpospolitej”. Jego autorem jest Wiktor Ferfecki. Autor opisał w nich ekscesy, do których w ostatnich miesiącach dochodziło w restauracji sejmowej. Podczas zakrapianych spotkań polityków pojawiają się bójki, wyzwiska i prowokacje. Najgłośniejszy przypadek miał miejsce 6 sierpnia, gdy posłowie PiS świętowali zaprzysiężenie Karola Nawrockiego. Według relacji senatorów KO, w ich kierunku padały wulgarne słowa, a atmosfera była na tyle napięta, że musiała interweniować Straż Marszałkowska. Ferfecki podkreśla, że podobne skandaliczne incydenty zdarzają się coraz częściej. Sprawę nagłaśniały również inne media, powołując się na „Rzeczpospolitą”. Takich publikacji powstało 122. Ich zasięg IMM oszacował na 12,3 mln.     

Raport IMM i Radia ZET „O tym się mówi” opracowano na podstawie monitoringu treści z najbardziej opiniotwórczych mediów z prasy, radia, telewizji i portali internetowych. Przy liczeniu zasięgu nie były brane pod uwagę portale o charakterze agregatorów treści i multiplikacji przekazów, a także źródła własne danej grupy mediowej. Analizie podlegają wybrane gatunki informacyjne i publicystyczne, które charakteryzują się wysoką cytowalnością treści, między innymi artykuły i śledztwa, w tym reportaże. Badanie nie uwzględnia m.in.: wywiadów i rozmów publicystycznych, sondaży, rankingów, a także bieżących newsów. Badanie obejmuje ponad 1800 gazet i czasopism, wybrane programy w stacjach telewizyjnych (Polsat, Polsat News, Polsat News 2, TVN Turbo, TVN, TVN24, TVN24BiS, TVP Info, TVP1 i TVP2) i rozgłośniach radiowych (Muzo.fm, PR1, PR3, PR4, Radio Maryja, Radio ZET, RDC, RMF FM, TOK FM) oraz istotne portale internetowe. Kryterium decydującym o pozycji w rankingu TOP5 został przyjęty zasięg treści artykułu w publikacjach w innych mediach. Celem projektu jest wskazanie najpopularniejszych publikacji, na które w danym miesiącu najchętniej powoływały się media. Jako kryterium decydujące o pozycji w rankingu przyjęto zasięg* danego tematu po rozpowszechnieniu go w innych mediach. Szczegółowe informacje dotyczące monitoringu mediów można znaleźć na stronie www.imm.com.pl.